Aktualności

Autor: Iga Arciszewska | Data wpisu: 01 Sierpnia 2018
Walczyła o życie by móc pomagać innym
Dzisiaj obchodzimy 74. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Z tej okazji prezydent Ełku spotkał się z dr Joanną Lisowską, jedyną żyjącą mieszkanką Ełku, która jako nastolatka brała udział w wydarzeniach z 1 sierpnia 1944 roku. Złożenie wieńców pod Pomnikiem Poległych za Wolną i Niezawisłą Polskę odbędzie się o godz. 17.00, natomiast o godz. 18.00 msza św. w Katedrze pw. św. Wojciecha w Ełku.

Pani Joanna Lisowska jest jedyną żyjącą mieszkanką Ełku, która w sierpniu 1944 r., jako niespełna 16 letnia sanitariuszka czynnie wspierała walczących powstańców. Wszystko to za sprawą swojej matki, kapitana AK, która w tamtym czasie organizowała służbę zdrowia.

Podczas dzisiejszego, niezwykle wzruszającego spotkania, prezydent Tomasz Andrukiewicz wręczył dr Joannie Lisowskiej, jako pierwszej ełczance – specjalny okolicznościowy medal miasta Ełku wykonany z okazji upamiętnienia stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości.

 

Dr Joanna Lisowska wraz z matką i bratem w czasie działań wojennych uciekali przed frontem do Lwowa. Groziła im zsyłka na Sybir. Cudem udało im się wrócić do Warszawy, gdzie pod pseudonimem „Wanda” Pani Joanna wzięła udział w Powstaniu Warszawskim. Zdecydowała się na to za sprawą swojej matki, kapitana AK, która organizowała w tamtym czasie służbę zdrowia.

W Powstaniu Warszawskim brała udział jako 16 letnia dziewczyna pracując wraz z koleżanką Zofią Bodytką w Szpitalu Elżbietanek. Po zbombardowaniu szpitala, przeniosła się do kuchni powstańczej, a następnie trafiła jako sanitariuszka do szpitala przy ul. Puławskiej. Ostatniego dnia, tuż przed zajęciem Mokotowa przez Niemców, Pani Joanna zeszła wraz z oddziałem powstańców i koleżanką Zofią do kanałów. Tam walcząc o życie błądziły 14 godzin. Przeżyły piekło, cudem unikając śmierci od granatów wrzucanych przez Niemców do kanałów lub uduszenia od dymu karbidowego. Po wyjściu z kanałów miała trafić do obozu w Skierniewicach – jednak tak się nie stało. Zwolniona z obozu, chora i bez pieniędzy  trafiła do Częstochowy w poszukiwaniu rodziny – matki i ciotki. Odnalazła je.

W podziękowaniu Matce Boskiej, że udało się jej przetrwać to piekło - na ołtarzu w ofierze złożyła wszystkie kosztowności jakie miała. Sytuację tą obserwowała wówczas rzeźbiarka Zofia Trzcińska – Kamińska, która wzruszona i zainspirowana stworzyła popiersie przypominające te wydarzenia pt. „Sanitariuszka z Warszawskiego Powstania”.

 

Joanna Lisowska w 1946 roku zdała maturę, a następnie poszła na studia na Akademii Medycznej w Warszawie. Do Ełku przybyła z nakazu pracy w 1952 r. wraz z mężem Norbertem, tuż po studiach. Oboje byli lekarzami.

Dr Joanna Lisowska była lekarzem pediatrą, ordynatorem Oddziału Noworodków Szpitala Rejonowego w Ełku. Jako lekarz pediatra, oddana pracy,  przez wiele lat dbała o ełckie dzieci, a tym samym dała przykład jak pomimo „trudnych czasów” żyć godnie w służbie ojczyzny i bliźniego.

Walczyła o każde dziecko, o poprawę warunków sanitarnych, o wyposażenie oddziału, o szkolenia personelu, o szczepienia ochronne dla dzieci, o to by noworodki były przy matkach (system rooming). Nie udało jej się wprowadzić porodów z ojcem. Za swój wieloletni trud uhonorowała została nagrodą Ministra Zdrowia. Natomiast ełcki oddział prowadzony przez dr Joannę Lisowską został uznany przez Wojewódzki Ośrodek Matki i Dziecka jako wzorcowy i posłużył szkoleniu lekarzy zagranicznych w ramach UNICEF.

 

Pradziadek  Pani Joanny – Mikołaj Bitner – był powstańcem styczniowym z 1863 roku, za co wraz z żoną Melanią zostali zesłani do Wierchoważji koło Archangielska. Dziadek Pani Joanny – Ryszard Bitner – był generałem brygady Wojska Polskiego. Pierwszą służbę rozpoczął w Rydze, potem przeniesiony został do Kowna, a następnie do Wilna (po ślubie z Aliną Zatorską). W Wilnie urodził się ojciec Pani Joanny – Wacław oraz dwaj wujowie.  Ryszard Bitner zmarł w 1935 r. w Brańszczyku. Pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Ojciec Pani Joanny urodził się w 1893 r. w Wilnie. Była znanym politykiem chadeckim, adwokatem i działaczem chrześcijańskich organizacji akademickich polskich w Kijowie i Petersburgu. Do Warszawy wrócił w 1918 roku. Ożenił się w 1920 roku z Walentyną Moksiewiczówną – lekarzem pediatrą.

W latach 1922 – 1935 był posłem na sejm. Ojciec Pani Joanny był doradcą prawnym gen. Władysława Sikorskiego oraz Kierownikiem Ministerstwa Sprawiedliwości 1939-1940). Następnie wstąpił do wojska, gdzie pomagał gen. Dreszerowi w formowaniu 4 dywizji wojsk polskich we Francji. W latach 1948-1968 Wacław Bitner wycofał się z polityki i poświęcił obronie niewinnie prześladowanych Polaków. Z tą działalność został skreślony z listy adwokatów Wojewódzkiej Izby Adwokackiej w Warszawie (ok. 1951 r.) – ponownie wpisany został po wielu latach. Zmarł w 1981 r. w Ełku, a pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim.

Matka Pani Joanny, Walentyna Bitner, była lekarzem pediatrą, kapitanem AK (pseudonim Jadwiga), a także referentką służby sanitarnej w Szefostwie WSK Komendy Głównej AK w Warszawie.

Informacje na temat dr Joanny Lisowskiej oraz jej bliskich pochodzą z książki Anny Boharewicz – Richter pt. „Korzenie”.

 


Powstanie Warszawskie jest ważne nie tylko dla mieszkańców stolicy, ale również dla wszystkich Polaków. Każdego roku obchody wydarzeń z 1 sierpnia 1944 roku przypominają nam o osobach poległych w powstaniu oraz o tych wziętych do niewoli. Według danych historycznych podczas walk zginęło ok. 180 - 200 tys. ludzi. Natomiast w niewolę dostało się 16 tys. powstańców.



Program miejskich obchodów:

  • godz. 17.00 – złożenie wieńców pod Pomnikiem Poległych za Wolną i Niezawisłą Polskę (Park Solidarności)
  • godz. 18.00 – msza św. w Katedrze pw. św. Wojciecha w Ełku

W ramach obchodów 74. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego na głównych ulicach miasta zostały wywieszone flagi państwowe oraz miejskie.

Dzisiaj w Ełku zawyją również syreny alarmowe. O godzinie 17.00 mieszkańcy usłyszą sygnał ciągły trwający 3 minuty. Zachęcamy mieszkańców do uczczenia rocznicy minutą ciszy.